CHAMORRO E O MEGALITISMO
Como bos ferroláns que somos, todos coñecemos a ermida de Chamorro, asentada na parte alta da ladeira do monte co que comparte nome. Tamén é coeñecida como a Capela da Nosa Señora do Nordés. Non resulta doado datar este templo, pero máis ou menos poderia dicirse que a construccion actual e dos séculos XV e XVI.
É tradición no luns de pascua ir de romería a Chamorro. Polo camiño ata a capela atópanse catorce estacións dun vía crucis que remata nun cruceiro. Fálase da existencia doutro vía crucis noutro camiño, pero hoxe en día non está completo.
Segundo a tradición popular, tanto a ermida como a Virxe de Chamorro están estreitamente ralacionados cos fenómenos meteorolóxicos. Pénsase que o nome de Chamorro poder vir de "clamoris" palabra usada para invocar á chuvia ou da exclamación de "xa morro" dun mariñeiro ao ser resacatado dunha tempestade pola Virxe. Tamén é chamada Nosa Señora do Nordés, pois ese é o vento que trae bo tempo ás terras ferrolás. Anos atrás, nas épocas de sequía peregrinábase á este lugar para rogar que chovese.
Segundo a lenda, dous irmáns que andaban a pastorear foron sorprendidos por unha forte tormenta e metéronse baixo unhas rochas para refuxiarse. Alí apareceuselles a Virxe, quen pedía que se lle construíse un templo. O rosto dela quedou gravado nunha rocha que ten como particularidade que é unha pena de abalar. Por esto mismo, hai quen asegura que é a tapa dun antigo dólmen.
Esta última teoría, xunto co descubrimento de petroglifos nas rochas que se atopan baixo a ermida, suxiren que este lugar foi utilizado para o culto relixioso milleiros de anos antes de que aparecese a construcción cristiá.
Aínda que os petroglifos estean bastante desgastados pola erosión, pódense disntinguir espiráis, círculos concéntricos, puntos e uns debuxos denominados "cazoletas". Dise que teñen como temática principal as chuvias e a astronomía.
As "cazoletas" atopábanse en espacios megalíticos sagrados que se mantiveron coa chegada de novas relixións pola construcción consecutiva de templos.
É interesante decubrir que baixo construccións relativamente actuais, se agochen pegadas de culturas antigas como é o caso do pobo megalítico. E é aínda máis impresionante que ás súas preces fosen encamiñadas ao mesmo que hoxe en día, por exemplo aos cambios meteorolóxicos.